Yetişkinlerde Ölüm ve Yas Süreci

Yas, yaşanan büyük kaybın ardından sonra gelişen doğal bir tepkidir. Kayıp hayatımızda çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir örneğin çok sevilen bir yakının ölümü, evcil hayvanın ölümü, boşanma, işini kaybetme gibi. Özellikle hayat arkadaşının kaybı genellikle yoğun bir yasa yol açar. Geride kalan kişinin yaşadığı sıkıntı değişkenlik göstermekle birlikte, yas tutan kişiler, çok sayıda sağlık sorunu riski taşırlar.

Yasın yaşanma şekli, herkeste ve her kültürde farklı yoğunluk ve şekilde görülse de yas sürecinde yaşanılan evreler benzerdir. Evrelerinin atlatılma şekli ve süresi, yası tutulan kişinin yaşı, ölüm şekli ve ilişkinin boyutu özelliklerine göre kişiden kişiye farklılık gösterir. İnsanlar ilk aşamada yaşadıkları kaybın gerçekliğine inanamazlar, kaybı kabul etmek istemezler. Birçok farklı duyguyu deneyimlerler veya hiçbir şey hissedememe yani duygusal olarak uyuşma hali yaşayabilirler. Şok olma durumu geçince yoğun üzüntü ve yalnızlık hissine ağlama krizleri, öfke nöbetleri eşlik eder. Kaybedilen kişinin sık sık rüyasını ya da halüsinasyonunu görme durumları oluşabilir. Yas tutan kişilerde yemek yemede ve uyumada güçlük, dikkat eksikliği, iletişim kurarken zorlanma görülebilir. Çevreye ve insanlara karşı duyarsızlaşma, içine kapanma da bu süreçte yaşanan normal olarak sayılabilecek davranışlardır.

Yas tutma süreci kişiler için sağlıklıdır ancak olması gereken süreden uzun sürüyorsa bir uzmandan yardım alınması gerekir.